🎉 Pack bültenin ondördüncü sayısından herkese merhaba!
Şimdiye kadar kaydedilen en sıcak ocak ayını geride bırakırken Türkiye ve dünyadaki gıda-tarıma ilişkin krizleri, fırsatları ve iş birliklerini okuyucularımız için derledik. Bir yandan yaşanan olumsuz gelişmelerden haberdar kalırken diğer yandan teknoloji, inovasyon ve politika alanında gerçekleşen olumlu gelişmeleri bir araya getirerek sizlere ve kendimize ilham vermek istedik.
Keyifli okumalar dileriz! ☘️
Foodback’ten Haberler
Özel Haber: Çiftçi Ayaklanmaları
Avrupa’nın farklı şehirlerinde özellikle Fransa ve İspanya’da meydana gelen çiftçi protestoları hakkında Zehirsiz Sofralar Platformu adına Anadolu Meraları CEO’su Yasemin Kireç’ten çiftçiliğin dünü, bugünü ve yarınına ilişkin görüş aldık.
“Ülkeden ülkeye isyanların gerekçeleri farklı olsa da genel enflasyon ve alım gücü krizinden etkilenen Avrupalı çiftçiler, tarım politikalarının getirdiği finansal yükleri protesto ediyor. Ukrayna savaşından sonra yükselen mazot fiyatları, gıda üretimindeki yakıt kullanımına yönelik teşviklerin aşamalı olarak kaldırılmak istenmesi ve AB mevzuatlarındaki bürokratik prosedürlerin yoğunluğu önemli sorunlar olarak öne çıkıyor. Ağır çalışma koşulları ve enflasyon karşısında zorlanan çiftçiler, benzinden gübreye yapılan zamlar ve artan maliyetler karşısında ayakta kalmakta güçlük çekiyor.
Tarım sektörü, karmaşık bir politika ortamında şekillenen bir sektör. Politikaların doğrudan çiftçilere etkisi olduğu gibi genel ekonomiye ve ekolojiye de geniş bir etkisi var. Çok dikkatli ve dengeli, bütüncül bir bakış açısı ile dengelenmesi gereken politikaların bugün artık çiftçileri yeterince gözetemediğini görüyoruz. Dolayısıyla Yeşil Mutabakat’la gerçekten daha temiz, iklim dostu bir tarımsal üretimi teşvik edebilmek için bu yol yeterli görünmüyor. Bu hedeflere ulaşmak kadar, bu hedeflere ulaşmak için belirlenen politikaların çiftçilerin durumunu gözeten, sosyal, ekonomik, bölgesel bir dizi kriteri de kapsayan bütüncül bir yaklaşımla tasarlanmasının önemi de ortaya çıkıyor.
Bu protestoların Türkiye’deki yansımasına bakarsak, her bölgede çiftçilerin hem ortak hem de o bölgeye, ülkeye özel sorunları var. 2022 yılında, tarım ürünleri ihracatımızda, AB ülkelerinin payı %22 seviyesinde, yani Avrupa’nın tarım politikaları bizim de tarım politikalarımızı etkiliyor.
Çiftçilerin sorunları dünya çapındaki ortak krizler sebebiyle benzer. Günü kurtaran çözümlerin dışında bütüncül bir yaklaşımla tarım politikalarının düzenlenmesine ihtiyacımız var. Paradigma değişikliği ile de vurgulamaya çalıştığımız budur.
Hızla yayılmaya devam bu isyan ile ilgili gelişmeleri heyecanla takip edeceğiz.
📌 Yazının Tamamına Buradan Ulaşabilirsiniz
Gündem de Ne Var?
🔗 2024 yılında gıda teknolojilerine ilişkin bizleri neler bekliyor? Alandaki fırsatlar, zorluklar neler? Foodspark Kurucu Ortağı Nadav Berger , Genel Müdürü Yoni Glickman ve Teknoloji Direktörü Dr. Gali Soria-Artzi ile gerçekleşen mini röportajda gıda teknolojilerine ilişkin soruların cevapları konuşuluyor.
🔗 Gıda alanında teknoloji ve inovasyonlar hızla artmaya devam ederken bu çalışmaların finansmanına ilişkin özel ve kamu politikalarında değişimlerin de yaşanması gerekiyor. Geleceğin gıda teknolojilerine ilişkin finansman politikalarının düzenlenmesi hakkındaki görüş yazısı şimdi yayında.
🔗 2024 gıda trendleri alanında yükselişini koruyan ve pazarda gittikçe büyük bir yer edinen kişiselleştirilmiş beslenme hakkındaki güncel gelişmelere NX Food’un yayınladığı “Personalized Nutrition: Finding the Right Business Model to overcome the Valley of Death” raporundan ulaşabilirsiniz.
🔗 Bitki bazlı tavuk üreten TiNDLE Foods‘un 3 yıl içinde 3 kıtada pazara ulaştığını, bir düzine ürünü piyasaya sürdüğünü, ürünlerini binlerce perakendecinin rafına ulaştırdığını ve 130 milyon doların üzerinde fon topladığını biliyor muydunuz? Başarılı bir gıda teknolojisi markası olabilmek için ipuçlarına Green Queen Media ’in TiNDLE Foods’un vaka çalışmasından örneklerle hazırladığı “Lessons Learned: 5 Success Fundamentals from Tindle Foods’ Rocketship Journey” raporundan ulaşabilirsiniz.
🔗 Innovation for Development açıkladığı Deprem Sonrası Tarımsal Değer Zincirleri Analiz Raporu’nun sonuçlarına göre depremler, 11 ilde 14 milyonun üzerinde kişiyi doğrudan ve dolaylı olarak etkiledi. Cumhurbaşkanlığı Strateji Başkanlığı’nın yaptığı tarımsal analizler doğrultusunda depremin tarım sektörüne verdiği zararın 24,2 milyar TL olduğu belirlendi. Kahramanmaraş, Türkiye’nin alabalık üretimi yapılabilecek su yüzeyinin %1,93’üne sahip. Raporda, depremin alabalık yetiştiriciliğinde en fazla kuluçkahane ve büyüme tesislerine hasar verdiği belirtilirken bunun, üretim miktarında %40’a yakın kayba sebep olacağı öngörülüyor.
🔗 EIT Food tarafından hazırlanan “Ultra İşlenmiş Ürünlere İlişkin Tüketici Perspektifi” raporu yayınlandı. Ultra işlenmiş gıdalar tüketici tercihlerini etkiliyor mu? Ultra işlenmiş gıdaların sağlık riskleri neler? Sorularının cevaplarına ve daha fazlasına rapor içeriğinden ulaşabilirsiniz.
Trendleri Konuşuyoruz
Ara ara bültenlerimizde yer vermeyi planladığımız yeni bir başlıkla karşınızdayız: Trendleri KONUŞUYORUZ.
📍KONUŞUYORUZ podcast serimizden ilhamla oluşturduğumuz bu başlıkta kompakt bir halde gündemde yer bulan gıda-tarım teknolojileri trendlerini ele almaya çalışacağız. İlk konumuz ise gıda otomasyonu. Gıda otomasyonu, en özet haliyle, gıda endüstrisinde teknoloji ve robotların kullanılması anlamına geliyor ve endüstriyi dönüştüren birçok son teknolojiyi kapsıyor:
🤖 Pişirme Robotları: Bu makineler ticari mutfaklarda yiyecek hazırlama işlemlerini kolaylaştırarak işçilik maliyetlerini azaltıyor ve kalite tutarlılığı sağlıyor. Pişirme robotlarının; Otomatik kiosk, satış otomatları, yemek servisi, yemek tarifi uygulama gibi çeşitleri ve özellikleri bulunuyor.
🥩 3D Gıda Yazıcıları: Özellikle alternatif protein ekosistemi içerisinde yaygınlaşan 3D gıda yazıcıları, gıda ürünleri oluşturmak için 3D baskı teknolojisini kullanıyor. Bu teknoloji, karmaşık şekerleme ürünlerinden, kişiselleştirilmiş ve özelleştirilmiş yemeklere kadar gıda tasarımında yaratıcılık ve özelleştirme sunuyor.
👨🍳👩🍳 Bulut Mutfaklar ve Sanal Restoranlar: Bulut mutfaklar modüler mutfak alanlarını yiyecek işletmelerine kiralarken, sanal restoranlar sadece teslimat platformları aracılığıyla çevrimiçi olarak faaliyet gösteren işletmeleri ifade ediyor.
🦾 Teslimat Robotları: Teslimat robotları; kaldırımda, yolda veya havada dolaşma yetenekleri, bazılarının tamamen otonom olması, diğerlerinin ise uzaktan kumandalı olması gibi özelliklerle tanımlanıyor.
Önemli Tarihler
📆 EIT Food’un her sene gerçekleştirdiği gıda ve tarım alanındaki girişimcileri destekleyen EIT Food Girişimcilik Programları’na başvurular devam ediyor.
📆 EIT Food’un 2023 yılının son çeyreğinde hayata geçirdiği Impact Funding Framework çağrısı ikinci tur başvuruları kabul ediyor. Finansman desteği kapsamında EIT Food’un üç ana misyonuna ilişkin sistem değiştirici ve uzun vadeli iş birlikleri desteklenecek. Başvurular için son tarih 14 Mart.
📆 EIT Food’un her sene gerçekleştirdiği gıda ve tarım alanındaki yüksek lisans, doktora ve mezunlarına yönelik ücretli staj programı “UW for EIT Food RIS Fellowships AL” başvurular başladı. Başvurular için son tarih 8 Mart.
📆 İbrahim Bodur Sosyal Girişimcilik Programı Ödülleri’nin 8. dönemi için başvurular başladı. Toplumsal ve çevresel değer yaratma amacı taşıyan sosyal girişimlere ve etki odaklı girişimlere açık olan program Kale Grubu ve Impact Hub Istanbul iş birliği ile hayata geçiriliyor. Başvurular için son tarih 17 Mart.
📆 Sweedish Institute tarafından yürütülen “She Entrepreneurs” liderlik programına başvurular başladı. Etki odaklı kadın girişimcilere yönelik gerçekleşen 6 aylık liderlik programı, çevrimiçi buluşmalar, çevrimiçi mentorlük görüşmeleri ve Eylül ayında Stockholm’da gerçekleşen eğitim programından oluşuyor. Son başvuru tarihi 12 Mart.
📆 Sürdürülebilir Gıda Ödülleri’ne başvurular başladı. Sürdürülebilir Gıda Ödülleri, sürdürülebilir gıda sistemlerinin oluşmasına olanak sağlayan kurumları ve çalışmaları öne çıkararak geniş kitlelere ulaştırmayı, iyi uygulamaları arttırmayı ve değişimi teşvik etmeyi amaçlıyor. Son başvuru tarihi 26 Mart.
📆 Impact Hub Network tarafından desteklenen Bayer Vakfı Kadınları Güçlendirme Ödülü (WEA), değişime öncülük eden kadın girişimcileri arıyor. Sağlık, beslenme ve iklim alanında yenilikçi çözümler üreten öncü kadınları destekleyen program; finansal destek, hızlandırma programı, çalışma ziyareti, görünürlük ve ağ oluşturma adımlarını içeriyor. Son başvuru tarihi 27 Mart.
📆 EIT Food, Fast Track to Market 2024 programını duyurdu. Program kapsamında ürünleri veya hizmetleri EIT Food’un üç ana misyonundan birine doğrudan katkıda bulunan olgun girişimlere ve KOBİ’lere finansal destek verilecek. EIT Food, B2B/B2C satış üretme potansiyeli yüksek, mevcut bir iş senaryosu olan, hızlı hareket etme kabiliyetine sahip girişimleri arıyor. Son başvuru tarihi 10 Nisan.
Girişim Dünyasında Neler Oluyor
🚀 2023 yılında 30 milyon TL değerleme üzerinden yatırım alan Yenir, ilk döngüsel mağazasını açtı. Yenir, market zincirleri ve üretici firmalarda tarih, sezonsallık ve ambalaj hasarı dolayısıyla satış dışında kalan ve hala kullanılabilir durumda olan ürünleri indirimli fiyatlarla tüketicilerle buluşturuyor. Yenir, israf savaşçıları sloganıyla açtığı ilk fiziksel mağazasıyla birlikte günlük 10.000 ürünü uygun fiyatlara tüketiciler ile buluşturmayı hedefliyor.
🚀 The Purest Solutions , sürdürülebilirlik ve çevre dostu uygulamalara olan bağlılığını güçlendirmek amacıyla yerli girişim Plastic Move‘a yatırım yapma kararı aldı. İş birliğinin temel amacı, çevre dostu ürünlerin ve ambalajların kozmetik endüstrisinde daha geniş şekilde kullanımını teşvik etmek. Plastic Move, nişasta bazlı atıklardan çevre dostu ambalaj ve otomotiv, beyaz eşya ve mobilya sektörlerine özel biyoplastik hammaddeler üreten bir biyoteknoloji şirketi.
🚀 Yapay zeka ve robotik alanında geliştirdiği akıllı servis çözümleriyle küresel anlamda tanınırlık kazanan Pubinno, içecek sektörünün global çaptaki en prestijli ödüllerinden World Beverage Innovation Awards’ta “En İyi İçecek Teknolojisi” ödülünü aldı.
🚀 Çevrimiçi yemek siparişi uygulaması Pickies, Hakkı Alkan’dan yatırım aldı. Pickies; restoran, büfe ve kafe gibi farklı ölçeklerde hizmet veren işletmelerin tek bir uygulama üzerinden online sipariş alma ve servis verme imkânı veren hızlı yemek siparişi uygulaması olarak faaliyet gösteriyor.
🚀 SOME CARBON, dünyanın en iyi 10 hızlandırma programlarından biri olarak görülen ve Avrupa’nın en iyi sürdürülebilirlik hızlandırma programı olan Techstars Sustainability Paris Accelerator Program’da küresel TOP25 şirketleri arasında yer aldı.
🚀 Danimarkalı girişim Kaffe Bueno, kahve atıklarına dayalı ürünlerin üretimini ölçeklendirmelerine yarayacak 6.2 milyon avro yatırım aldı. Girişim, kahve atıklarını niş pazarlar için yüksek değerli ürünlere dönüştürüyor.
🚀 Amerikalı girişim Aniai, burger pişirme robotları için 12 milyon avro yatırım aldı. Restoran otomasyon teknolojileri, restoranların işçilik maliyetlerinden %30 ila %70 oranında tasarruf etmesini sağlıyor.
🚀 ABD merkezli girişim Inari, 103 milyon dolar yatırım alarak 2024’ün ilk gıda teknolojisi unicornu oldu. Inari, yeni tohum yetiştirme teknolojilerini kullanarak doğaya duyarlı tohumlar tasarlamaktadır. Inari, yapay zeka destekli, tahmine dayalı tasarım ve çok katlı gen düzenleme metodunu kullanarak daha az kaynakla daha fazla gıda yetiştirmeye yönelik geniş uygulamalarla çözümler geliştiriyor.
🚀 Fransız merkezli girişim Jow, çevrimiçi market alışverişi ve tarif fikri platformu için 13 milyon avro yatırım aldı. Jow, aldığı yatırımla birlikte ABD pazarına açılmayı hedefliyor.
🚀 Estonya merkezli otonom teslimat robotları girişimi Starship Technologies, 90 milyon avro yatırım aldı. Girişim aldığı yatırımla birlikte küresel pazara açılmayı ve yeni kablosuz şarj teknolojisini hayata geçirmeyi hedefliyor.
🚀 Nestlé, hayvansal ürün içermeyen ilk protein tozu Better Whey’i Orgain markası altında satışa sundu. Peynir altı suyundan hassas fermantasyon yöntemiyle geliştirilen ürün hayvansal ve laktoz bileşenleri içermiyor.
Girişimciler de ara Verir
🔗 Çalınan Dikkat
Gazeteci ve yazar Johann Hari , dikkatini bir konuda yoğunlaştırmanın giderek daha zorlaştığını fark ettiğinde sorunun kendisinde olduğunu düşünmüştü. Ancak, daha sonra pek çok kişinin benzer zorluklarla karşı karşıya olduğunu anladı. Bu durumu daha ayrıntılı incelemeye ve konunun uzmanlarıyla görüşmelere başladığında, sorunun çok daha derin ve geniş çaplı sebepleri olduğunu keşfetti. “Çalınan Dikkat”, bu sebepleri ayrıntılı bir şekilde incelerken, dikkatimizi nasıl geri kazanabileceğimize ilişkin ipuçlarına da yer veriyor.
